Lachsalvo’s klonken vanuit de eetkamer. De gasten hadden in de loop van de week een speciale band opgebouwd en dit soort vrolijke uitbarstingen kwamen de laatste dagen steeds vaker voor.

“Ze zullen elkaar nog missen na vanmorgen,” zei Lisa, terwijl ze met Margreet in de badkamer aan het werk was. “De huwelijksreis van Rosa en Angelique is straks voorbij, en Cees en Sita gaan ook naar huis. Daarmee verliezen de anderen een hoop vrolijkheid.”

“Ja,” zei Margreet lachend, “Die twee stellen zitten echt vol humor he. De anderen hadden dat eerst wel wat minder, maar ze zijn wel door hen aangestoken, dus misschien gaan ze wel op die vrolijke voet verder! Ik vind het voor Samuel en Rebecca fijn dat ze wat afleiding hebben gehad aan al die vrolijkheid. Tussendoor zal er genoeg pijn naar boven komen.”

“Dat heb je goed, Margreet,” zei Rebecca, die net met haar man naar boven was gekomen en de laatste woorden gehoord had. “We zullen die mensen missen, ze hebben ons echt geholpen om niet ten onder te gaan aan alles wat er los komt. Het is goed dat het verdriet los komt, maar het is wel heftig.”

Margreet had van schrik, betrapt als ze zich voelde, een flinke blos op haar wangen gekregen.

“Je hoeft je niet te schamen hoor, lieve meid, je hebt niets verkeerds gezegd. Je hebt het gewoon goed aangevoeld,” stelde Samuel haar gerust. “Ik ben blij dat we een week langer kunnen blijven. Het is fijn om hier te zijn. Jullie hartelijkheid, jullie levendige manier van leven doet ons goed. En hoe Annerieke ons op weg geholpen heeft in ons proces, is heel belangrijk geweest. En nu we hier nog wat langer blijven, lopen we minder risico dat we thuis meteen weer in de mallemolen van het leven terecht komen en geen tijd meer nemen voor het proces.”

“Dat zal best wat schelen, ja, maar aan de andere kant… Als u geen tijd meer zou nemen voor het proces, zal het proces zelf wel aandacht vragen. U bent zo bewust ermee bezig gegaan, dat het niet meer zal stoppen. Het zou hooguit iets vertragen door de drukte om u heen,” bedacht Margreet. “Ik zie dat bij mezelf ook, ik ben niet echt bewust met mijn proces aan de slag gegaan, maar ik ben er in gerold, en ik word gewoon zo nu en dan ergens door geraakt. En meestal weet ik dan al snel weer wat er gebeurt, waar ik middenin zit, dat het gewoon weer een stukje proces is. En dan weet ik meteen ook weer hoe ik ermee om kan gaan.”

“Hmm dat klinkt ontspannen. Ik had eerder verwacht dat je zou zeggen ‘hoe ik ermee om móet gaan’. Maar op het moment dat je getriggerd wordt, heb je in principe een keuze. Je er doorheen kronkelen door je te richten op je werk of zo, of het bewust te voelen. Ik denk dat dat voor het tempo en de diepgang van je proces wel scheelt. Maar hoe jij het brengt, zit er in elk geval geen goed of fout in.” Rebecca keek haar opgelucht aan.

“Dat zit er ook niet in, dat zit eigenlijk nergens in, behalve in onze verwonding. Ik zit daar wel eens over te puzzelen, want sommige dingen voelen wel goed, en andere dingen fout. Maar dan nog gaat het niet om dat abstracte goed-fout verhaal, het gaat om wat voor jouzelf goed of fout is, wat jouw waarheid of gevoel is, en wat niet. Wat voor mij goed voelt, of als waarheid voelt, hoeft voor jou niet zo te zijn, want jij bent anders en jouw leven is anders. Neem Lisa nou, voor haar is viool spelen goed, dat voelt goed voor haar, en het voelt goed voor mij om haar te horen spelen. Maar het is niks voor mij om zelf viool te spelen, ik houd meer van handwerken, vooral wandkleden borduren, heb ik net ontdekt. Totaal iets anders. Het zijn maar hobby’s, maar ten diepste gaat het om wat werkelijk bij ons past. En zo is het eigenlijk met alles in ons, alles wat bij jou hoort, is jouw waarheid, is goed voor jou. Snap je hoe ik het bedoel?” vroeg Margreet voor de zekerheid.

“Ja… ja, ik snap het wel, maar het zal nog wel wat tijd nodig hebben om het ook zo te kunnen toepassen, om zo te kunnen denken. Onze wereld staat stijf van de oordelen, van het bepalen of iets goed of fout is. En daar zijn we mee opgegroeid. Maar ik zal het zeker in mijn achterhoofd houden.”

“Ik denk dat het slim is, om het achter in je dagboek te schrijven, als een algemeen iets wat we hier geleerd hebben,” bedacht Samuel, en tegen Margreet en Lisa: “Rebecca houdt een dagboek bij, van waar we doorheen gaan, gewoon in het kort hoor, geen roman, meer met steekwoorden.”

Rebecca vulde aan: “En vooral gevoelens, ik benoem erbij hoe we ons voelen. En hoe het verliep, hoe we er doorheen gegaan zijn. Het is een procesboek in de vorm van een dagboek. En inderdaad, Samuel, ik zal dat verhaal over goed en fout daar ook in schrijven. Handig om nog eens terug te lezen.”

Margreet knikte: “Zeker voor in het begin is dat handig, om meer bewust te worden. Maar ook zonder zo’n hulpje zal het steeds meer een vanzelfsprekendheid worden. Ik denk dat onze ziel het van zichzelf prima weet, hoe het in elkaar zit, maar door alle bagger van verwondingen en overtuigingen zijn we dat kwijt geraakt. Door je proces komt het weer terug, gewoon vanzelf, mooi he?”

“Zeker mooi, maar jongedames, we houden jullie niet langer op, en onszelf ook niet,” zei Rebecca met een lach. We gaan er een dagje tussenuit, lekker een eind wandelen, geen idee waarheen, we nemen gewoon de kaart mee, en mijn dagboekje, en we zien wel waar we uitkomen. Alleen nog even onze rugzakken pakken.” Rebecca en Samuel keerden zich om richting hun kamer.

“Fijne wandeling!” riep Margreet hen na.

“Ja, geniet ervan!” volgde Lisa haar voorbeeld.

“Dank je!” riepen Rebecca en Samuel terug.

“Ze hebben er heerlijk weer voor, het is zo zonnig vandaag, en niet echt koud.” Margreet en Lisa pakten hun werk weer op, en maakten het snel af, omdat ze de andere gasten ook elk moment boven verwachtten. En dan wilden ze klaar zijn.

Beneden zochten ze even contact met de beide stellen die vandaag zouden vertrekken. Ze vroegen hen hoe laat ze dachten te gaan.

Sita lachte: “Wat denk je? Zo laat mogelijk! Het is te fijn om hier te zijn!”

De anderen lachten, waren het helemaal met haar eens.

“We mogen tot 10 uur blijven, dus dat doen we! Zijn jullie dan ook hier om afscheid te nemen?” vroeg Angelique.

“Wij gaan altijd rond 10 uur hier koffie drinken, dus dan zien we jullie straks nog wel even. Geniet nog maar even van elkaar!”

“Doen we!” bulderde de bas van Cees.

Naar hoofdstuk 158. Hulp aanvaarden, best lastig

Of naar de Inhoudsopgave