Na overleg met Margreet belde Huib aan het begin van de avond met Patrick om te vragen of hij eens mocht komen praten over de manier waarop ze met Rosalie omgingen, en over onderwijs. Hij was diezelfde avond van harte welkom. Margreet zou thuisblijven. Ze had zin om haar avond heerlijk aan haar nieuwe wandkleed te besteden. Het wandkleed dat ze voor Lisa en Sjaak gemaakt had, hing al in hun woonkamer. Ze had er foto’s van op de website en sociale media geplaatst, er veel leuke reacties op gekregen, maar tot nu toe had ze nog geen opdrachten gekregen. En eigenlijk vond ze dat helemaal niet erg. Ze had zin om iets nieuws uit te proberen, iets wat ze in gedachten al helemaal voor zich zag, maar nog niet eerder geprobeerd had. Ze had bloemen in gedachten gekregen, niet-bestaande bloemen, maar wel lijkend op echte bloemen. Het plaatje deed haar denken aan Elly’s werk, vogels die aan hun vorm en houding herkenbaar waren, maar in andere kleuren, zodat ze toch totaal anders waren.

Haar eerste wandkleed, dat in hun eigen woonkamer hing, stelde ook een soort bloemenveld voor, maar was feitelijk in het platte vlak, tweedimensionaal. De bloemen die ze nu in gedachten had, zouden meer driedimensionaal worden. Voor de eerste bloem, een forse, besloot ze glanzend satijn of zijde te kiezen. Ze vond in haar hobbykast een grijs-paarse glanzende stof die aardig overeenkwam met het plaatje dat ze voor zich zag. Voor accenten koos ze een echt paarse organza, zo’n mooie doorzichtige stof, vitrage-achtig, maar dan anders. Ze grinnikte om die beschrijving. Ze hield van organza, het was zo fijntjes en goed te combineren met een niet-doorzichtige stof er onder. Dat gaf mooie nuanceverschillen.

Ze legde beide stoffen op haar basisstof, die ze al langs de randen gezigzagd had tegen rafelen. Ze haalde het plaatje nog een keer in haar gedachten. Die glanzende stof, daar zou ze een strook van moeten knippen, die lang genoeg was om de omtrek van de onderste rand van de bloem te vormen, en die breed genoeg was om hem in de lengte dubbel te doen, zodat de rand, doordat ze de strook in een cirkel zou vast zetten, een beetje naar voren zou komen, dat driedimensionale effect zou krijgen. Ze zag het voor zich, en schatte in hoe lang en breed de strook moest worden. Hoe langer ze ermee bezig was, hoe meer plezier ze erin kreeg, doordat ze het gevoel had, een zekerheid, dat het zou lukken, dat ze kon maken wat ze zag.

.

Terwijl Margreet thuis creatief bezig was, legde Huib aan Patrick en Bea uit, dat hij hun creatieve manier van omgaan met Rosalie bewonderde, dat de manier waarop het meisje leefde geweldig was, hoe ze zichzelf dingen leerde en er zo gelukkig in was.

“Wat ik me nu afvraag, is dit… Rosalie is nu nog niet leerplichtig, maar…”

“… over een half jaar wel!” vulde Patrick aan.

“Precies, en wat zijn jullie plannen? Willen jullie haar toch naar school doen?”

“Nee! Nee, absoluut niet! Ze zou er totaal niet passen, en dan heb ik het vooral over het systeem waar het onderwijs in gevangen zit. De kinderen worden daar door de mangel gehaald, in een vorm geperst, waardoor ze hun eigenheid volledig verliezen. Die korte tijd dat Rosalie in onze vorige woonplaats op school zat, was een ramp voor haar!” Bea keek Huib met grote ogen aan. Ze had de frustratie van haar dochter goed genoeg gevoeld.

Huib knikte: “Ik heb hetzelfde ervaren. We hebben het er thuis wel eens over gehad, toen we met z’n allen bij elkaar waren. Thuis had ik het geweldig, mocht ik in vrijheid leven, zelf kiezen. Erik, mijn vader, stuurde me soms een beetje, waar het ging om houtbewerking, maar deed dat wel vanuit zijn binnenste, hij wist wat ik nodig had. En ik heb daarvan genoten. Maar op school vond ik het vreselijk, ik voelde me er zo gevangen! En ik moet er sinds Gloria er is en Rosalie regelmatig bij ons komt, steeds aan denken, hoe het onderwijs dat Rosalie feitelijk zichzelf geeft, zoveel meer vruchten afwerpt dan een school ooit voor elkaar zou kunnen krijgen. Dat heeft ze natuurlijk niet alleen aan zichzelf te danken, maar ook aan jullie. Jullie laten haar vrij en geven wat ze nodig heeft, en ze gaat als een trein! En begrijp me goed, het gaat mij er niet om om van onze kinderen super-wezentjes te maken die alles in sneller tempo en op hoger niveau leren dan schoolkinderen. Daar heeft het zelfs niets mee te maken, al zie ik het bij Rosalie spontaan gebeuren, maar dat is goed, zolang het spontaan gaat. Van Gloria hebben wij indrukken gekregen dat ze een dromertje zal zijn, rustig op de schommel zat ze voor zich uit te kijken toen ik haar als in een visioen zag. En ze zou van schilderen houden, schilderijen maken. Ik denk dat het voor ieder kind fijn is als ze leren lezen, schrijven en rekenen. Die basisvaardigheden heb je allemaal, denk ik, wel nodig. Maar als zij totaal geen klik zou hebben met aardrijkskunde en geschiedenis, ik noem maar wat… zou haar leven dan minder, slechter worden? Ik denk het niet… als dat haar hart niet heeft? Ze zal zich vrijwel zeker meer richten op wat ze met verf kan doen, geen idee hoe en vanaf wanneer, maar ze zal er iets mee willen, zich daarin uit willen leven. Moet ik haar dan dwingen op een schoolstoel stil te zitten en andere dingen te doen?”

Patrick glimlachte naar Huib. “Het is overduidelijk dat we het hier helemaal over eens zijn. En omdat Rosalie tegen de leerplicht aan zit, zijn wij ook aan het brainstormen over de vraag hoe we verder willen, hoe we verder kunnen. We hebben aan Rosalie gezien dat ze zelf ongelofelijk veel leert. Het belangrijkste hierin is inderdaad, dat het uit haarzelf komt. Dat zal echt de basis voor onze keuzes moeten blijven. Het liefst zouden we haar thuis houden, thuisonderwijs geven, en dan lekker op onze eigen manier. Maar de onderwijsinspectie stelt bepaalde eisen. Sowieso zouden we rapportages moeten maken over haar vorderingen. Het staat me tegen! Maar als dat het enige probleem zou zijn, zou ik het doen. Het is zoiets als het feit dat je zo nu en dan je toilet moet schoon maken. Daar hou ik ook niet van, maar het is wel handig om het zo nu en dan te doen. Het probleem met het onderwijs is echter ook, dat ze aan jou als ouder best eisen stellen. Ik heb zelfs overwogen om alsnog de opleiding voor leerkracht basisschool te gaan doen, maar dan moet ik leren hoe ik het niet moet doen, snap je? Dan moet ik hun systeem leren, daarin stage lopen, en dat zou een gevangenis voor me zijn.”

Omdat Patrick even stil was, sprong Huib erop in: “Je zou er een onderwijzeres bij moeten hebben, iemand die de diploma’s heeft, maar ervaren heeft dat het totaal niet werkt hoe het op de scholen gaat.”

“Leuk bedacht,” vond Bea, “maar waar vind je zo iemand?”

Huib grijnsde: “Bij ons in De Schuilplaats! Ze heet Ineke, heeft met Bianca, onze nieuwe medewerkster in het pension gesproken over haar verlangen met kinderen te werken, over haar opleiding tot onderwijzeres, en waarom ze haar stages afschuwelijk vond, namelijk om de reden waarom wij het onderwijs ook afschuwelijk vinden. Ze droomt ervan om onderwijs te geven, maar dan op een natuurlijke manier. Ze liet Bianca voelen waarnaar ze verlangt, maar was ook eerlijk genoeg om aan te geven dat ze geen idee had hoe ze dat kon aanpakken. Lang verhaal kort: Bianca vertelde over Rosalie, Ineke sprak er met ons over, en Margreet regelde het zo, dat Ineke Rosalie kon ontmoeten in een ontspannen huiselijk sfeer. Ineke heeft Rosalie meegemaakt aan tafel en later een poosje met haar gepraat, over hoe ze dingen leert. Bianca en Ineke hadden bedacht dat er misschien een soort ontdekkingscentrum zou moeten komen, waar kinderen die zelf wilden ontdekken dat in alle vrijheid zouden kunnen doen. Als ouders in staat zijn hun kinderen mee te laten leven, vrij te laten, hen kunnen laten ontdekken wat ze zelf leuk vinden en eenvoudig kunnen leren… zoals jullie met Rosalie doen… dan zouden die kinderen daar perfect op hun plek zijn. Ik heb ook gedacht aan kinderen van ouders die hun kinderen nog helemaal in een stramien houden. Ik betwijfel of die kinderen in staat zullen zijn om zelf te leren op zo’n centrum, te leren zoals Rosalie dat doet. Ik weet het gewoon niet.”

“Ik denk dat ze het uiteindelijk wel kunnen, met wat hulp,” dacht Bea, “maar ik denk dat ze dan thuis obstinaat worden, omdat ze daar weer in het stramien gedrukt worden. Maar eerlijk gezegd ben ik daar niet zo bang voor. Zulke ouders zouden vrijwel zeker voor hun kind geen ontdekkingscentrum kiezen, omdat het totaal niet met hun eigen visie klikt. Het verschijnsel ‘ontdekkingscentrum’ is trouwens precies waar wij zelf ook op uit kwamen in onze gesprekken. Wij doen nu administratief werk, veelal financieel. Het fijne is dat we daardoor voldoende geld verdienen om hier te wonen, en te kopen wat we nodig hebben. Maar we zijn steeds meer gaan beseffen dat dit niet echt ons hart heeft. Eigenlijk zoeken we al een poosje iets anders, daar hebben we al eens met je over gesproken. We hebben nog nergens op gesolliciteerd, omdat we voelen dat jouw advies, om alleen te reageren op een vacature waarmee we echt een klik ervaren, het beste is. Maar toen we begonnen te fantaseren over een ontdekkingscentrum, voelden we dat we enthousiast werden. We beginnen het ook steeds meer voor ons te zien, een gebouw met allerlei kamers en hoeken, waar kinderen zelf aan de slag kunnen. Ze kunnen rondlopen om te ontdekken wat ze die dag willen doen, iets nieuws, of hetzelfde als gisteren, het werk van gisteren verdiepen of uitbreiden. We vinden het nog best moeilijk om precies voor ons te zien wat er dan nodig zou zijn, wat je voor soort spullen moet aanschaffen. We hebben wel ideeën, maar volgens ons is dat nog lang niet compleet. Het voelt alsof het een gebouw moet worden dat je makkelijk kunt uitbreiden, nieuwe ruimtes erbij, zodat je nieuwe ontdekhoeken kunt maken.”

Huib glimlachte: “Dat betekent dat je dus een bouwconstructie nodig hebt, waarbij nieuwe ruimtes bijbouwen geen weken hoeft te duren. En die zijn er wel, die worden als pakketten aangeleverd, worden neergezet, ramen erin, klaar. Even kort door de bocht… Ik weet dat Simon er een hekel aan heeft, hij vindt dat dat geen bouwen is, maar als ik hem zou uitleggen waarom het noodzakelijk zou zijn, zou hij waarschijnlijk achter jullie staan. Aan de andere kant, kan het ook goed zijn om het op zijn manier te doen, ‘het echte bouwen’, zoals hij het noemt. Daar leren kinderen ook weer van. En ik denk dat het geen probleem is om klein te beginnen. Als de plannen goedgekeurd worden, met uitbreidingsmogelijkheid erbij, dan hoef je maar met de vingers te knippen om de bouwvakkers aan het werk te zetten. Ik denk, dat het moment dat aanwezige kinderen iets nodig blijken te hebben wat je nog niet hebt, dat dat het perfecte moment is voor uitbreiding. Je hoeft niet alles meteen volledig klaar te hebben, dat kan zelfs niet eens, omdat je niet weet wat de kinderen die zouden komen, nodig hebben. Het zal dus nooit een systeem kunnen worden, je zult altijd de kinderen moeten volgen. Stel nou dat je een kind krijgt dat het helemaal in zich heeft om drummer te worden. Dan is een geluidsdichte ruimte misschien wel handig, zodat andere kinderen rustig verder kunnen gaan met hun eigen werk. Of juist bewust niet geluidsdicht, wel afsluitbaar, maar niet geluidsdicht, omdat het leven zo ook in elkaar zit, dat we geluiden van anderen horen. Ik denk maar wat hardop… Maar even terug naar de basis, ik vind het idee van een ontdekkingscentrum dus helemaal geweldig. Ik weet dat Margreet zoiets ook graag voor onze kinderen zou willen, en ik weet dat Ineke zulk soort werk veel liever zou doen dan waarvoor ze opgeleid is. Ze heeft een echte oprechte belangstelling voor Rosalie en voor hoe ze leeft. Rosalie heeft haar verlangen nog verder aangewakkerd. Dus wat mij betreft heb je al personeel.”

“Dat klinkt goed, maar dan nog is er een praktisch probleem, even ervan uitgaand dat we toestemming krijgen van de onderwijsinspectie en er een bouwvergunning voor krijgen. Dan hebben we nog geld nodig. En ik verwacht niet dat we subsidie kunnen krijgen, en eigenlijk willen we dat ook niet, omdat dat misschien meer afhankelijk maakt van de overheid en de regels, de voorwaarden. Maar zo’n gebouw op poten zetten, de spullen die je nodig hebt, uitbreiding in het vooruitzicht… en ondertussen onze huidige baan opzeggen. Hoe gaan we dat doen?”

“Ouders die hun kind daarheen willen hebben, zullen waarschijnlijk naar vermogen mee willen betalen, maar ik besef dat je daar niet mee uit komt. Wel ben ik ervan overtuigd dat als het een plan is dat vanuit je binnenste komt, een plan dat echt bij jullie past, je ziel ook wel de weg zal wijzen naar de mensen die je financieel kunnen helpen.” Huib glimlachte: “Ik denk dat ik al wel weet wie je daarmee graag zou willen helpen. Ik zal eens kijken hoe ik die mensen rustig aan kan vertellen over de verlangens die jullie en wij hebben, en dan kijken of ze daar vanuit zichzelf op in gaan, wat ze ermee zouden willen. Ik zal jullie niet langer dan nodig in onwetendheid houden daarover, maar ik wil jullie nog wel aanraden om een plan te maken, op papier, nou ja, op de computer natuurlijk, uitprinten kan altijd nog. Omschrijf wat je wilt, je doelstelling, wat je in je hart ervaart wat nodig is voor kinderen, hoe je dat wilt uitvoeren en wat je nodig hebt. Eigenlijk alles wat in je opkomt. Maak ook een overzicht van basismateriaal wat je nodig hebt, ook voor de inrichting. Droom het hele centrum bij elkaar, zie alles voor je, hoe het eruit ziet, hoe je er werkt, hoe kinderen bezig zijn, beschrijf hoe je het wilt hebben. Ik laat je zo snel mogelijk meer weten over die financiële kant!”

Terwijl hij sprak, was Bea opgestaan, had haar computer aangezet en liet hem even later zien wat ze al aan wensen en ideeën hadden verzameld.

“Geniaal!” riep Huib uit, “jullie zitten er al veel dieper in dan ik dacht! Geweldig mensen, breidt dit uit met alles wat in je gedachten komt. Dit moet goed komen! Wow! Ik ben hier zo blij mee, ik ga nu naar huis, Margreet zal willen weten hoe jullie over onze gedachtenkronkels denken. Het duurt voor ons nog jaren, bijna vijf jaren, maar dat neemt niet weg, dat we er al regelmatig over nagedacht hebben, er over gefantaseerd hebben. En jullie hebben onze fantasieën al voor een groot deel op papier staan. Geweldig! Bedankt voor dit heerlijke gesprek, we zien elkaar snel weer!”

Naar hoofdstuk 20. De kracht van het prille begin

Of naar de Inhoudsopgave