Tijdens het avondeten vertelde Huib over het bezoek van Anton en Joke, en het gesprekje tussen Joke en Rosalie.

Simon schudde zijn hoofd: “Wat is Rosalie toch een mooi meisje, zo puur…”

“Dat is ze zeker,” reageerde Huib, “ze lijkt werkelijk helemaal geen verwondingen of systematische ellende in zich te hebben. Ze lijkt te leven zoals het van oorsprong de bedoeling is, vanuit haar binnenste. Zoals ze beschreef hoe ze een verhaaltje over een eekhoorn geschreven had, of eigenlijk vanuit die eekhoorn. Zwiertje, hij was de ik-persoon van haar verhaal, ze schreef vanuit wat hij dacht of zei of deed. Geweldig toch? Op de één of andere manier legt haar ziel contact met de ziel van een dier. En dan nog is het vreemd, want die eekhoorn zat niet bij haar aan tafel of zo. Ze had hem even gezien, en is later gaan schrijven. Ik vraag me af hoe dat werkt, of haar ziel dan gewoon tijdens dat korte moment dat ze hem gezien heeft, contact met zijn ziel gelegd heeft en daardoor weet wat er in dat diertje leeft. Of dat het mogelijk is dat haar ziel het contact vast houdt, ook als ze het dier allang niet meer ziet. Tot nu toe is het me een raadsel!”

Iedereen staarde voor zich uit, nadenkend, zich bewust van het wonderlijke dat ze in Rosalie ervaarden.

Annerieke onderbrak de stilte: “Ik heb vanmiddag voorgesteld om een familiereünie te houden met Joke en Anton. Lijkt jullie dat wat?”

En toen iedereen enthousiast reageerde: “Vanavond oké voor jullie?”

Ook daarop werd bevestigend geantwoord.

“Zal ik dan, als ik de andere gasten van taart voorzien heb, de rest van de taart mee naar huis nemen? Of naar jullie huis, Huib en Margreet, dan kan Gloria in haar eigen kamer slapen.”

“Lijkt me een perfect plan,” zei Huib, terwijl hij via oogcontact overlegde met Margreet.

Margreet glimlachte: “Ik vind het grappig hoe snel we ons allemaal aanpassen aan de nieuwe situatie. Ik heb het gevoel of Huib en ik al jaren ouders van Gloria zijn, we zitten er al helemaal in. En jullie zijn gelijk met ons meegerold over die drempel. Zal ik hen even vragen voor vanavond?”

“Doe maar, ik heb er zin in!”

Margreet verliet de keuken en stelde het plan voor aan Joke en Anton. Zij hadden er ook zin in en beloofden rond koffietijd te komen.

“Mag ook eerder hoor, ik ga na het opruimen in de keuken naar huis en hoef alleen een was op te ruimen daar. Dus vanaf een uur of zeven kun je gerust bij ons terecht als je dat leuk vindt.”

Anton greep haar hand: “Altijd leuk, het is altijd leuk om bij onze lieverds te zijn! Je ziet ons wel verschijnen.”

.

En werkelijk, klokslag zeven uur kwamen ze binnen! Het wasgoed was opgeruimd en Gloria lag met een schone luier en een volle buik nog klaarwakker in de box. Joke en Anton zochten direct contact met haar. Margreet genoot ervan, dat ze zo heerlijk gewoon met haar deden. Ze praatten niet op een baby-toontje, maar gewoon zoals ze altijd praatten. Joke vroeg haar of ze lekker gedronken had, waarop Gloria met haar armpjes zwaaide.

“Dat betekent vast dat het heerlijk was. Dan zal ik je niet in je buikje kietelen, jongedame, anders spuug je alles weer uit.”

Gloria keek haar met grote ogen aan en lachte.

Anton legde zijn arm om Joke heen. “Mooi he?” fluisterde hij met zijn hoofd tegen haar hoofd.

“Ja, prachtig…” zuchtte Joke. “Het verbaast me dat het me geen pijn meer doet, ik kan er gewoon van genieten, het is goed zo. En jij?”

“Ik ook, ik kan het alleen maar geweldig vinden. Wat een mensje!”

Joke sloeg haar armen om hem heen. Ze kusten elkaar en werden verrast op een kraaiend lachje vanuit de box.

“Welja, ben jij al net zo’n wijsneusje als je vriendin?” vroeg Anton haar en boog zich een beetje naar Gloria toe.

Ze keek hem met grote ogen aan en schonk hem een vriendelijke glimlach.

Hij tikte haar zachtjes tegen haar wang en fluisterde: “Ik hou van jou…”

Joke was naast Gloria de enige die verstond wat hij zei. Het ontroerde haar, haar sterke man, die op zo’n manier met een paar weken oude baby omging. Ze had altijd al van hem gehouden, maar nu was hij degene die een nieuwe kant van zichzelf liet zien. En ze vond dat een heel mooie kant!

Ineens dacht ze aan het wandkleed waar Annerieke het over had gehad. Ze vertelde dat aan Margreet en vroeg of ze het even mocht zien.

“Ja natuurlijk, het ligt hiernaast, kom maar kijken!”

Samen liepen Anton en Joke achter Margreet aan. Huib besloot ook even mee te gaan, benieuwd naar hun reacties. Samen met Margreet hield hij het wandkleed op, zodat ze het konden zien hoe het zou hangen.

Het bleef stil, maar de uitdrukking op hun gezichten en hun diepe zuchten spraken boekdelen.

“Prachtig, werkelijk prachtig,” zei Anton uiteindelijk met schorre stem. “Ik voel gewoon hoe perfect dit bij Lisa en Sjaak past, dit is gewoon wat bij hen hoort. Het zal mooi staan in hun huis…”

Joke knikte: “Precies wat je zegt, Anton! En hoe gaan jullie het ophangen? Net als het wandkleed in jullie woonkamer?”

Margreet knikte: “Ja, ik ga boven en onder lussen maken. Was jij al bezig geweest met de stangen Huib?”

“Jazeker, ik heb er één af, zal ik hem even ophalen?”

Hij was de kamer al uit en kwam terug met alleen de twee doppen die hij aan de uiteinden van de roede zou vastmaken. “De roede zelf is zo’n zelfde stang als in onze woonkamer. En voor dit wandkleed heb ik er deze doppen bij gemaakt.” Hij liet hen twee houten doppen zien die de vorm hadden van een vlam die schuin omhoog ging, met daarin een paar muzieknoten gegraveerd.”

“Wow, wat zijn die mooi geworden Huib,” reageerde Margreet, terwijl ze met de top van haar wijsvinger over de muzieknoten ging. “Heb je dat met een gutsje gedaan?”

“Gedeeltelijk wel, die vlammen heb ik afgetekend met de smalste guts, de muzieknoten met een boortje en daarin heb ik met een pieterig kwastje wat bruine verf gesmeerd, zodat ze iets beter zichtbaar werden.”

Anton legde zijn arm om Huibs schouders: “Om met Erik te spreken, dit is echt het werk van de kunstenaar! Als Sjaak en Lisa hier niet blij mee zijn, weet ik het ook niet meer!”

Alsof ze zich geroepen voelden, kwamen ze net binnen. Ze zagen niemand in de woonkamer, maar hoorden wel stemmen in de hobby-kamer. Daar werden ze direct geconfronteerd met het wandkleed dat Margreet voor hen gemaakt had. De aanwezigen zagen allerlei emoties over de gezichten van Sjaak en Lisa vliegen, zagen hoe Lisa met haar mond stond te happen alsof ze steeds iets wilde zeggen maar daar dan toch weer vanaf zag.

Na een poosje in volledige verbijstering en ontroering naar het kleed gestaard te hebben, verzuchtte Sjaak: “Ongelofelijk… ongelofelijk…”

“Dit is zo overweldigend, zo precies bij ons passend,” vulde Lisa aan. “Dit is gewoon wie wij zijn, denk je ook niet Sjaak?”

Sjaak knikte langzaam, als in trance. “Zoiets ja, zoiets zal het wel zijn. Ik weet eigenlijk alleen dat het me heel diep raakt. Vuur en muziek, muziek in vuur, of juist vuur in muziek. Ik geloof dat het eigenlijk niet uitmaakt hoe je dat omschrijft. Het hoort gewoon bij elkaar.”

“Ik denk dat dat de fijnste reactie is die ik hiervoor kan krijgen,” antwoordde Margreet, “en daar ben ik heel blij mee! Ik moet nog zo’n basislap tegen de achterkant aan naaien en zowel boven als onder daar lussen tussen naaien. Huib is bezig met de roedes die door die lussen heen gaan.”

Huib liet hen één van de knoppen voor zien. “Deze komen aan weerszijden van de roedes.”

Lisa legde een hand op zijn pols en bekeek het kunstwerkje van dichterbij. “Geweldig, ook weer vuur en muziek in één, past er perfect bij Huib, dank jullie wel!”

Ze sloeg haar armen om zijn nek en gaf hem een paar klapzoenen op zijn wangen. Hetzelfde herhaalde ze bij Margreet. “Sorry, ik weet gewoon niet hoe ik jullie hiervoor moet bedanken.”

“Dit is meer dan genoeg, Lisa, jullie connectie met ons werk, jullie blijdschap, dat het jullie zo raakt… daar gaat het om, ja toch? Wat denken jullie ervan, zal ik eens een paar bakken koffie maken?” vroeg Huib.

Margreet legde het wandkleed weer over haar bureau en nam de beide knoppen mee naar de woonkamer, waar ze ze op de eettafel legde, zodat Huib ze weer mee kon nemen naar de werkschuur. Iedereen zocht een plekje om te zitten en begon gezellig met elkaar te praten.

Margreet zag dat Gloria in de box in slaap was gevallen. Ze had de neiging om haar op te pakken en naar boven te brengen, naar haar eigen bedje, maar bedacht, dat ze nu ook gewoon door het gepraat heen sliep. Ze vroeg zich af wat wijs was. Ze merkte al snel dat er een tweestrijd in haar gaande was, terwijl ze naar haar dochtertje keek. Voor zichzelf had ze het idee dat ze haar best hier kon laten liggen. Maar wat zouden de anderen er van vinden? Zouden ze het verkeerd vinden, vinden dat ze Gloria meer rust moest geven?

Ik moet naar mezelf luisteren, vermaande ze zichzelf. Als Gloria er onrustig van wordt, kan ik haar altijd nog naar boven brengen. Ze pakte een dekentje uit de lade van de box en dekte haar toe. Zo, dan zou ze het in elk geval niet koud krijgen.

Margreet schrok een beetje van een hand die op haar schouder gelegd werd en keek op, recht in Antons ogen. “Wat ben jij een lieve moeder voor die kleine grote schat. Je doet het geweldig! Dat wilde ik je gewoon even vertellen. Niet twijfelen aan jezelf meiske, volg je hart maar, dan komt het goed.”

“Wat? Hoe weet jij…?”

“Ik zag je staan, in tweestrijd, en vermoedde dat je je afvroeg waar je goed aan deed. Haar hier laten verder slapen of haar naar boven brengen. Ik kon je hersenen zo ongeveer horen kraken. Geeft niet hoor, je mag door alle twijfel heen, dan word je steeds sterker in wie je bent.”

Margreet glimlachte naar Anton: “Dank je wel voor je mooie bevestiging…”

Anton kuste haar op haar voorhoofd en nam haar mee naar de zithoek.

Huib kwam binnen met een blad met koffiemokken, met Annerieke met een bord met taartpunten en Simon met een stapel gebaksschotels en vorkjes achter hen aan. Annerieke verdeelde op de eettafel de taartpunten over de schotels, terwijl Simon die uitdeelde.

“Nog een stoel nodig, zeker?” vroeg Simon.

“Nee hoor, ik ga bij Huib op de rand van zijn stoel zitten totdat we de taart en de koffie op hebben en daarna kruip ik bij hem op schoot.”

“Welja, toe maar,” reageerde Huib slachtofferig, “daar heb ik duidelijk niets meer over te zeggen.”

“Arme jij,” fluisterde Margreet in zijn oor, terwijl ze naast hem op de leuning ging zitten en van haar taartpunt genoot. “Alweer perfect gelukt, Annerieke! Heerlijk!”

Annerieke gaf haar een knipoog, en wendde zich tot Anton en Joke. “En vertel eens, hoe is het jullie de laatste tijd vergaan?”

Anton en Joke keken elkaar aan. Anton knikte naar Joke, om haar aan te geven dat zij mocht beginnen.

”Ik heb eigenlijk rustig aan doorgewerkt aan het boek waar ik mee bezig was toen we hier de laatste keer waren. Die is inmiddels af. Mijn nieuwe boek gaat over vrouwen die door Lisa-shit heen gegaan zijn. Zo noem ik het maar, voor het gemak, Lisa-shit, jullie weten direct wat ik bedoel. Het voelt als een roman vol tegenwerking, maar ook onverwachte medewerking. Een verhaal vol pijn en verdriet, maar ook vol ontlading van emoties en genezing. Ik vind het niet makkelijk om te schrijven, ik heb het zelf nooit meegemaakt, maar ik volg m’n hart maar, zo goed en zo kwaad als dat gaat.”

“Meer goed dan kwaad, reken daar maar op. Je volgt je hart al veel beter dan je denkt, lieve schat,” vulde Anton haar aan.

“Vertel jij maar, wat jij hebt meegemaakt,” spoorde Joke hem aan.

“Was jij al klaar dan? Heeft jouw hele leven alleen uit het schrijven van boeken bestaan de afgelopen maanden?”

“In zekere zin wel, schrijven is mijn lust en mijn leven.”

“En ik dan?”

“Jij? Jij bent gewoon zielig,” gaf ze hem van repliek. “Ik denk dat dat in de praktijk wel meevalt, maar… Het spijt me Anton, jij bent zeker weten van groot belang in mijn leven. Als jij er niet was, zou ik niet zijn wie ik was en zou ik nooit tot schrijven gekomen zijn. In het alledaagse leven ben jij mijn alles, mijn steunpilaar, mijn wijze man, mijn… verdorie, ga ik nog bijna huilen ook… je bent gewoon echt mijn alles. Ik zou me geen raad weten zonder jou!”

Joke draaide zich op de bank iets naar hem toe en verborg haar gezicht in zijn hals. Anton streelde haar haren en gaf er een paar rustige kussen op, waarna hij het woord van haar overnam. “En jij, lieve Joke, bent voor mij mijn alles. In alle praktische dingen thuis, maar vooral in je liefde, je rust en het thuis dat jij me geeft. Bij jou is thuiskomen echt thuis komen. Jij bent mijn thuis! En ik denk dat het goed is, dat we dit eens naar elkaar uitspreken, dat zijn we duidelijk niet meer gewend… Om eerlijk te zijn, lieve vrienden, ben ik de laatste tijd nogal druk geweest. Mijn bedrijf loopt goed, erg goed, in de zin van productiviteit en tempo, maar ik voelde dat er iets aan de hand was. Ik kon er de vinger niet op leggen in eerste instantie. Het heeft me best wat hoofdbrekens gekost. Ik denk dat het een week of vijf geleden was, dat ik ineens door kreeg wat er aan de hand was. Ik had met de meeste werknemers geen connectie meer. Gewoon allemaal te druk, te snel, te veel, geen tijd voor echte gesprekken en wat lol met elkaar. Ik ben een maand geleden begonnen met anders te gaan staan in de functioneringsgesprekken. Ik heb iedereen een mail gestuurd, waarin ik hen vertelde, dat mensen het beste functioneren als ze goed in hun vel zitten en ze het naar hun zin hebben in het werk dat ze doen, in alles wat ze doen.”

Terwijl hij vertelde, bleef hij Joke strelen. Ook toen het snikken was opgehouden, bleef ze rustig met haar hoofd op zijn schouder liggen, terwijl hij verder vertelde over de veranderingen op zijn werk.

“Ik heb hen verteld, wat ik ontdekt had, dat ik eigenlijk verschillende van mijn werknemers niet echt kende, soms amper van naam, en dat ik graag wilde dat dat veranderde, dat ze zich gekend zouden voelen. Vervolgens ben ik hen tijdens de bekende functioneringsgesprekken gewoon gaan vragen naar wat ze maar kwijt wilden: gezinssituatie, hobby’s, problemen, juist leuke dingen. Wat ze maar wilde vertellen. Ik probeerde me vooral te focussen op luisteren, echt luisteren, met mijn oren en mijn ziel. Ik stelde soms een vraag, vatte soms samen wat ze verteld hadden, vroeg soms nog wat dieper door. Ik probeerde continu naar mijn innerlijk te luisteren om er achter te komen wat de ander nodig had. Ik heb nu ruim twintig gesprekken gehad, en na elk gesprek werd ik bedankt, omdat ze zich echt gehoord gevoeld hadden, omdat ze blij waren dat ze hun hart hadden kunnen luchten. Zodra ze uit mijn kamer weg gingen, maakte ik op de pc in hun dossier wat korte aantekeningen, voor het geval ik belangrijke dingen zou vergeten. Ergens wist ik dat dat niet nodig zou zijn, dat mijn ziel wel naar boven zou brengen wat ik nodig zou hebben, maar ik had wat moeite om daar volledig op te vertrouwen, dus ik heb het vooreerst maar zo gedaan. Zo gebeurde het bijvoorbeeld, dat ik in het voorbij lopen aan iemand vroeg hoe het met zijn zieke dochter ging. Zulk soort dingen, wat ze verteld hadden, kwam gewoon boven.

Na de helft van die gesprekken, een stuk of tien, elf dus, merkte ik al dat de sfeer veranderde. Toen durfde ik het aan om hen aan het begin van een nieuwe dag even bij een kop koffie bij elkaar te roepen. Ik heb hen verteld, hoe ik met mijn vriend het bedrijf begonnen was, dat we plezier hadden, en dat de klanten dat merkten en waardeerden. Ik heb hen verteld dat ik trots op hen ben om het tempo waarin ze voor ons bedrijf werkten, maar dat ik ten diepste liever wilde, dat ze hun tempo wat verlaagden en plezier in hun werk hadden, fluitend bij de mensen aan belden, bij wijze van spreken, dan dat het allemaal in hoog tempo gebeurde. Ik zal jullie vertellen, dat er werkelijk een zucht van opluchting door die zaal ging! Ik heb dezelfde strekking in een mail geschreven naar de mensen die er op dat moment niet waren. Ik kreeg leuke, ontspannen reacties terug. Sindsdien gebeurt het wel eens dat iemand een dag langer op zijn pakketje moet wachten. Daar hebben we ook wel eens een vraag over gekregen, maar nooit een klacht.

Wat ik mijn medewerkers niet verteld heb, is wat er thuis gebeurd was voordat ik die functioneringsgesprekken veranderde. Ik heb hen niet laten weten, dat ik op de bank had liggen piekeren over de sfeer, en dat ik op een gegeven moment de indruk had gekregen dat het aan een gebrek aan werkelijk contact lag. Weet je welke zin er in mijn gedachten was gekomen? Dat ik een vader wilde zijn voor mijn werknemers! Ik was verbaasd, we hebben nooit kinderen gekregen, hoe zou ik dan vader voor hen kunnen zijn? Ik heb die zin een paar keer zitten herkauwen, die zin voor mezelf herhaald, het aan mezelf gevraagd, of ik een vader voor hen wilde zijn en kwam na een paar zinnen tot de conclusie, dat dat precies was wat ik wilde: ik wil een vader voor mijn werknemers zijn! En weet je wat Rosalie vanmiddag tegen me zei, nog voordat ik een woord tegen haar gezegd had? ‘Jij bent echt een vader, een goeie vader!’ Dat was het, ze draaide zich om en ging bij Margreet en Gloria zitten. Ik had al begrepen dat het voor Rosalie vrij normaal was om scherpe indrukken te krijgen en uit te spreken, maar dat neemt niet weg, dat ze me er behoorlijk mee overrompelde! Ik dacht dat ik wel wat gewend was als het om indrukken van binnenuit kwam…”

“Ze had het goed gezien, Anton,” reageerde Huib, terwijl Margreet, die inmiddels overdwars bij hem op schoot zat, bevestigend knikte. “En hoe is het verder afgelopen met de medewerkers die je gesproken hebt? Hebben ze nu allemaal het gevoel dat ze op hun plek zitten in jouw bedrijf, of zijn erbij die juist ontdekt hebben dat ze eigenlijk iets heel anders zouden willen doen?"

"Nee, niet echt. Er is alleen één jonge vrouw, kort geleden bevallen van een zoontje, alleenstaande moeder. Zij heeft aangegeven dat ze het ontzettend moeilijk vindt om haar zoontje elke dag bij iemand anders te moeten brengen. Het liefst zou ze hem meenemen naar haar werk, maar als pakketbezorger is dat eigenlijk niet haalbaar, ook voor het kind gewoon geen doen, veel te druk. Ze vroeg me of ik met haar mee wilde zoeken naar werk waarbij ze haar kind kon meenemen zonder dat het belastend voor hem was. Het maakte haar eigenlijk niet zoveel uit welk werk het zou zijn, vooreerst ging het haar om het hoognodige geld en rust voor haar kind. Maar zij is de enige, de rest lijkt met meer plezier dan voorheen verder te gaan.”

Terwijl hij sprak hadden Lisa en Margreet elkaar aangekeken, hadden op hetzelfde moment geglimlacht. Vervolgens keken ze naar Annerieke, die hen een knipoog gaf en aan Margreet vroeg wat zij er over dacht.

“Ik dacht aan mijn werk, of eigenlijk ons werk, van Lisa en mij. Ik heb absoluut geen hekel aan het huishoudelijk werk in het pension, maar het liefst ben ik met mijn wandkleed bezig, en met wat er nodig is voor ons gezin. Wat denk jij Lisa?”

“Ik denk hetzelfde. Onze gezinssituatie is binnenkort hetzelfde als van jullie, en ik merk dat ik nog best door de nodige pijnpunten heen ga. Daarnaast zou ik graag meer tijd aan muziek willen besteden en meer willen lezen. Dus wat mij betreft… mag ze morgen zo beginnen, bij wijze van spreken.”

Annerieke schoot in de lach: “Laten we haar in elk geval uitnodigen, vind je ook niet Huib?”

Huib knikte: “Ik heb er sinds een paar weken vaker aan lopen denken. Eerlijk gezegd vind ik dat Margreet en Lisa het samen prima doen, ook nu we de zorg voor Gloria erbij gekregen hebben, maar ik besefte al langere tijd dat het hart van deze dames niet bij huishouden ligt. Ik kan me zo voorstellen dat het voor die jongedame die jij bedoelde, Anton, niet veel anders ligt, maar mocht ze het werk over willen nemen, dan mag ze zo snel ze wil langs komen voor een gesprek. Hoe zit ze trouwens met huisvesting?”

“Belabberd, bij haar ouders op zolder. Als ze op de zolder van het pension zou mogen wonen, zou ze het heel wat beter hebben, ruimer vooral. Dan zouden jullie alleen even met haar moeten kijken of er aanpassingen nodig zijn in verband met de baby. Ik denk dan vooral aan het wassen van die kleine. Ik heb geen idee hoe ze dat nu doet en welke ideeën ze daar zelf over heeft, maar als ze hier wil werken en wonen, overleg zulke praktische dingen dan maar met haar. Ik denk persoonlijk, ik voel het, dat dit een prima plek voor haar zou zijn, in elk geval voorlopig.”

“Wil jij haar morgen even bellen of mailen, Anton?”

“Prima, ik bel haar morgen even! Het lijkt me eigenlijk, hoe meer ik er over nadenk, een super fijne oplossing voor haar!”

Naar hoofdstuk 9. Een nieuwe collega

Of naar de Inhoudsopgave